Merki fyrirtækisins lárétt án texta
Merki fyrirtækisins lárétt með texta

Áhrif sykurs og salts á líkamann

© Líkami & Lífsstíll  - 13/12/2013


Þegar kemur að mataræði þá er það þannig að við fáum of mikið af röngum næringarefnum án þess að átta okkur á því. Fyrir utan fitu þá er salt og sykur mjög ofarlega á lista yfir röng næringarefni þar sem þeim er raðað eftir magni, mesta magn efst. Bæði þessi efni eru í miklu mæli í forpökkuðum vörum eins og snakki og sykruðum kökum. Auðvitað er í sjálfum sér ekkert að því að fá sér snakk eða sykraðar kökur stöku sinnum. Vandamálið er þegar neysla á framangreindum vörum er meiri en holl fæða eins og heilkorna vörur og grænmeti. Mikil neysla á salti og/eða sykri eykur hættu á æða- og hjartasjúkdómum mikið.

Mynd af gervihjarta

Hvernig natríum hefur áhrif á hættu á hjartasjúkdómum
Salt (natríum) er nauðsynlegt steinefni en ekki í því magni sem sumir neyta reglulega. Ráðlagður hámarksskammtur er um 2,300mg á dag. En aðeins um 1.500mg á dag fyrir þá sem eru í áhættuhóp hjarta- og æðasjúkdóma, miðaldra og eldra fólki ásamt þeim sem eru með hækkaðan blóðþrýsting.

Samkvæmt einni rannsókn þá neytir fólk með hækkaðan blóðþrýsting um 3.300mg af salti á dag sem er ríflega 2x ráðlagður hámarksskammtur og fólk sem er með eðlilegan blóðþrýsting neytir um 3.600mg af salti á dag. Prófaðu að mæla 3,6g af salti og þá sérðu að það er töluvert meira en það sem þú setur t.d. á matinn hjá þér. Athugaðu að þessi 3.600mg eru falin í matnum sem þú borðar dags daglega. Misjafnt milli daga þó.

Mynd af saltbauk

Til að minnka saltneyslu er gott að temja sér þá reglu þegar verið er að versla að lesa á umbúðirnar. Vörur sem innihalda natríum (sodium), natríum bíkarbónít (sodium bicarbonate), matarsóda (baking soda) og merkið Na innihalda SALT.

Hár blóðþrýstingur af völdum salts
Helsta vandamálið við neyslu á salti er háþrýstingur eða hár blóðþrýstingur. Sýnt hefur verið framá í mörgum rannsóknum að hækkaður blóðþrýstingur hækkar við mikla neyslu á salti. Það orsakast af því að nýrun ná ekki að vinna úr nema ákveðnu magni af salti og það hefur áhrif á þrýstinginn í slagæðunum. Hækkaður blóðþrýstingur getur leitt til nýrnabilunar, hjartabilunar, hjartaslags og heilablóðfalls.

Mikil sykurneysla og hjartasjúkdómar.
Sykur, þ.e. glúkósi, er lífsnauðsynleg uppspretta orku fyrir líkamann. Náttúrulegur sykur er í ýmsum matvælum eins og mjólk (laktósi) og ávöxtum (frúktósi). Vandamálið liggur ekki í neyslu á mjólk eða ávöxtum heldur viðbættum sykri í unnum matvælum.

Árið 2012 var meðalneysla sykurs á hvern íslending um 52kg eða rúmlega 142g á dag. Gosdrykkja vegur mjög þungt í þessum tölum en hver íslendingur drekkur að meðaltali um 130 lítra af gosi á ári.

Skeið með sykurmolum í

Mikil neysla á sykri getur leitt til offitu og sykursýki sem bæði setja þig í mikla hættu á að fá hjartasjúkdóma. Þar sem sykur og mettuð fita er oft notað saman, eins og í kleinuhringjum og sætabrauði, er fólki sem borðar mikið af slíkum vörum og vörum með viðbættum sykri hættara á að leita í mataræði sem er ríkt af mettaðri fitu og transfitu. Slík fæða eykur gríðarlega líkur á hjartasjúkdómum. Svona mataræði slær á alla löngun í mataræði sem er hollara fyrir þig eins og heilkorn, ávexti og grænmeti. Sem dæmi þá getur neysla á fæðu sem er rík af heilkornum hjálpað til við að koma í veg fyrir hjartasjúkdóma.

Hugsaðu betur um heilsuna og hjartað í þér með því að huga betur að því hvað þú ert að borða. Auðvitað er ekki alltaf hægt að vera með í matinn eitthvað sem er eldað úr fersku hráefni en því oftar sem því er komið við því minni verður neyslan á salti og sykri. Þannig minnkar hættan á hartasjúkdómum mikið!

Vatnsdrykkja auðveldar starfsemi nýrnanna og bætir heilsu almennt.
Sjá nánar hér: Vatnsdrykkja er lífsnauðsynleg